احتمالاً شما هم بارها اصطلاحات ضد آب، مقاوم در برابر آب و یا مقاوم در برابر پاشش قطرات آب و رطوبت را هنگام خرید ساعت مچی شنیده‌اید. هر یک از این اصطلاحات، اگرچه بیشتر اوقات به‌جای هم و معادل هم به کار می‌روند، اما از نظر کارکرد با یکدیگر تفاوت‌های بسیاری دارند. به‌طورکلی یک ساعت مقاوم به آب یا مقاوم به رطوبت و پاشش قطرات آب، در شرایطی خاص و تا میزان معینی می‌تواند در برابر ورود آب به بدنه‌ی ساعت از خود مقاومت نشان دهد. همچنین یک ساعت ضد آب باید در هر شرایطی در برابر نفوذ آب مقاوم باشد؛ اما آیا چنین چیزی در عمل ممکن است؟
در پاسخ به این پرسش که از کجا بفهمیم ساعت ضد آب است و این ضد آب بودن تا چه عمقی از آب و در چه شرایطی پایدار خواهد بود، راهکارهای وجود دارد که در این مقاله از بانی مگ به آن می‌پردازیم. اگر قصد خرید ساعت مردانه و یا زنانه را دارید و ضد آب بودن آن برای شما مهم است و یا این‌که می‌خواهید بدانید ساعت فعلی شما تا چه اندازه ضد آب است تا انتها با ما همراه باشید.
از کجا بفهمیم ساعت ضد آب است
پس از خرید ساعت زنانه یا مردانه، برای فهمیدن ضد آب بودن آن، باید به وب‌سایت سازنده، دفترچه‌ی راهنمای ساعت و یا بدنه‌ی آن رجوع کرد. بسیاری از سازندگان معتبر ساعت‌های مچی، روی بدنه و در پشتی ساعت، ضد آب بودن آن را ثبت می‌کنند. ممکن است برخی دیگر نیز این مورد را روی صفحه‌ی گوشی حک کرده باشند. اگر روی خود ساعت نوشته‌ای مبنی بر ضد آب بودنش وجود نداشت، می‌توانید به دفترچه‌ی راهنمای همراه ساعت مراجعه کنید.
اگر دفترچه‌ای نیز همراه ساعت شما نبود، می‌توانید در وب‌سایت سازنده به دنبال مدل ساعت خود بگردید و اطلاعات آن را مطالعه کنید. البته شاید از روی ظاهر نیز بتوان تا حدودی به ضد آب بودن ساعت پی برد؛ همچنین انجام آزمایشات فیزیکی نیز می‌تواند ما را به پاسخ این پرسش برساند.
علامت ضد آب بودن ساعت
در پاسخ به این پرسش که از کجا بفهمیم ساعت ضد آب است، در بالا اشاره کردیم که بیشتر سازندگان روی در پشتی و یا روی صفحه‌ی ساعت، عبارت ضد آب را می‌نویسند؛ اما گاهی از روی ظاهر و بدنه‌ی ساعت نیز می‌توان تا حدودی به این مسئله پی برد. اگر در پشتی ساعت را باز کنید، مشاهده خواهید کرد که ساعت‌های ضد آب، از گسکت و واشرهای مخصوص که عموماً جنسی چرمی و پلاستیکی دارند، برای درزبندی ساعت استفاده می‌کنند تا آن را در برابر ورود و نفوذ آب به داخل بدنه و موتور مقاوم کنند.
البته همواره نباید به ظاهر ساعت اکتفا کنید؛ چراکه ممکن است نمونه‌ای تقلبی از یک ساعت برند، ظاهری کاملاً مشابه نمونه‌ی اصلی داشته باشد، اما هیچ‌گونه مقاومتی در برابر نفوذ آب از خود نشان ندهد.
یکی دیگر از روش‌هایی که می‌تواند نشان دهد یک ساعت ضد آب است یا نه، انجام تست‌های فیزیکی با ابزارهای مخصوص است. این تست‌ها ساعت را در برابر فشار هوای زیاد قرار می‌دهند تا میزان نفوذ آن را به داخل ساعت بررسی کنند. درواقع شرکت‌های سازنده که عددی را برای ضد آب بودن، روی گوشی‌های خود حک می‌کنند، تقریباً هیچ‌یک ساعت‌ها را در معرض آن میزان از آب قرار نمی‌دهند و این تست‌ها و اندازه‌گیری‌ها با فشار هوا سنجیده می‌شود.
جدول ضد آب بودن ساعت
برای اندازه‌گیری میزان ضد آب بودن ساعت از واحدهای فیزیکی مختلفی استفاده می‌کنند که البته می‌توان آن‌ها را به یکدیگر تبدیل کرد. این واحدها شامل متر، بار یا اتمسفر است. اتمسفر و بار با یکدیگر برابرند و هر بار یا اتمسفر، برابر با ۱۰ متر است. این عدد البته به معنای آن نیست که ساعت می‌تواند تا عمق ۱۰ متری نفوذناپذیر باقی بماند؛ بلکه هر یک از این اعداد بیانگر میزانی از مقاومت در برابر آب است که می‌تواند بسیار کمتر از عدد ثبت‌شده برای آن باشد. ساعت‌ها عموماً از نظر میزان ضد آب بودن به چند دسته تقسیم‌بندی می‌شوند که در ادامه آن‌ها را بررسی می‌کنیم.
دسته‌ی اول ساعت‌های ضد آب، دارای مقاومت ۳ بار یا ۳۰ متر هستند. چنین ساعت‌های متداول‌ترین نوع از ساعت‌های ضد آب هستند که در برابر پاشش ناگهانی قطرات آب در طول روز و یا عرق کردن، از خود مقاومت نشان می‌دهند. همچنین این ساعت‌ها در برابر باران یا شستن دست‌ها نیز مشکل خاصی پیدا نخواهند کرد.
دسته‌ی دیگر از ساعت‌های ضد آب، ساعت‌های با درجه‌بندی ۵ بار یا ۵۰ متر هستند. افراد بسیار کمی شاید این موقعیت را در طول زندگی خود پیدا کنند که در عمق ۵۰ متری غواصی کنند، اما حتی اگر چنین موقعیتی هم وجود داشته باشد، نباید از چنین ساعت‌هایی برای این کار استفاده کرد. چراکه ساعت‌های با مقاومت ۵۰ متری، تنها می‌توانند برای شناهای سبک در استخرهای کم‌عمق مورداستفاده قرار گیرند. هنگام پوشیدن این ساعت‌ها، نباید با شدت زیادی شنا کرد یا از روی سکو به داخل آب پرید و یا آن را در معرض آب‌های پرفشار مانند جکوزی قرار داد.
دسته‌ی بعدی، ساعت‌های ضد آب تا ۱۰ بار یا ۱۰۰ متر هستند. این ساعت‌ها می‌توانند برای ورزش‌های آبی پرفشار مانند شنا، موج‌سواری، قایق‌رانی و … استفاده شوند و خیالتان از عدم نفوذ آب به آن‌ها راحت باشد.
اما دسته‌ی بعدی از ساعت‌های ضد آب تا ۲۰/۳۰ بار یا ۲۰۰/۳۰۰ متر از خود مقاومت نشان می‌دهند و مناسب‌ترین گزینه برای ورزشکاران حرفه‌ای است که در رشته‌های شیرجه و پرش از ارتفاع فعالیت می‌کنند. چنین ساعت‌هایی می‌توانند به‌راحتی در برابر برخورد شدید با سطح آب دوام بیاورند.
۱۰۰ بار یا ۱۰۰۰ متر و یا عددهایی بیش از این نیز بالاترین میزان مقاومت یک ساعت در برابر نفوذ آب است که در ساعت‌های لوکس و برندهای بزرگ مانند رولکس دیده می‌شود. این ساعت‌ها برای غواصان حرفه‌ای طراحی‌شده تا بتوانند با نمایش زمان، از جان آن‌ها محافظت کنند. برای نمونه، غواص با مشاهده‌ی ساعت و زمان، می‌تواند بفهمد که چه میزان از اکسیژن همراهش باقی مانده است و بیش از زمان معین، در آب باقی نماند. این ساعت‌ها عموماً بدنه‌ای بسیار ضخیم و مقاوم دارند و شیشه‌های آن‌ها از جنس سفایر است تا بتواند در برابر فشار حجم زیادی از آب که در اطراف آن وجود دارد، از خود مقاومت نشان دهد.
در جدول زیر خلاصه مطالب بالا آورده شده است:
| میزان مقاومت در برابر آب | میزان نفوذناپذیری و کاربری |
| ۳ بار / ۳ اتمسفر / ۳۰ متر | مقاوم در برابر پاشش قطرات آب باران و شستن دست |
| ۵ بار / ۵ اتمسفر / ۵۰ متر | شنای سبک در استخرهای کم‌عمق |
| ۱۰ بار / ۱۰ اتمسفر / ۱۰۰ متر | مناسب شنا، موج‌سواری و قایق‌رانی |
| ۲۰/۳۰ بار / ۲۰/۳۰ اتمسفر / ۲۰۰/۳۰۰ متر | مناسب شنای شیرجه و ورزش‌های آبی سنگین |
| ۱۰۰ بار / ۱۰۰ اتمسفر / ۱۰۰۰ متر یا بیشتر | مناسب غواصی‌های حرفه‌ای |
آیا ساعت ضد آب را می‌توان در استخر یا دریا استفاده کرد؟
ساعت‌های ضد آب یا به عبارت درست‌تر، مقاوم در برابر نفوذ آب با حداقل مقاومت ۵۰ متر را می‌توان در استخر و یا دریا استفاده کرد؛ اما استفاده از هیچ‌گونه ساعتی زیر دوش حمام توصیه نمی‌شود. چراکه در حمام از مواد شوینده استفاده می‌شود که خاصیت خورندگی دارند و می‌توانند گسکت‌ها و واشرهای درزگیر ساعت را فرسوده کنند و خاصیت ضد آب آن را از بین ببرند؛ بنابراین توصیه می‌شود که تا میزان ممکن، از تماس ساعت با مواد شوینده جلوگیری شود.
تفاوت بین ضد آب، مقاوم در برابر آب و ضد رطوبت
همان‌گونه که اشاره شد، تقریباً می‌توان گفت که هیچ ساعتی به‌صورت کامل ضد آب (Waterproof) نیست و تمام ساعت‌های ضد آب، درواقع تا میزان مشخصی در برابر نفوذ آب به درون بدنه مقاوم هستند و کمتر سازنده‌ای این جرات را دارد که روی ساعت خود، برچسب Waterproof را بزند.
البته مدل‌هایی مانند Deep Sea Special از رولکس که در سال ۱۹۶۰ توسط کاپیتان دان والش، اقیانوس‌شناس آمریکایی و ژاک پیکارد، اقیانوس‌نگار سوییسی، در عمق ۱۰۹۰۸ متری از سطح دریا، مورداستفاده قرار گرفت، از استثنائات به شمار می‌روند؛ اما ساعت‌های دیگر با میزان مقاومت کمتر، حتی اگر در عمق‌های بیشتر دچار آب‌خوردگی نشوند، ممکن است در اثر فشار بالای آب، دچار شکست شوند و بدنه‌ی آن‌ها از هم بپاشد.
اما ساعت‌های مقاوم در برابر آب (Water Resistant)، همان‌گونه که در جدول بالا آمده، دارای درجه‌های مختلف از مقاومت در برابر نفوذ آب هستند و هر یک می‌توانند کارایی متفاوتی داشته باشند. ساعت‌های ضد رطوبت (Humidity Resistant) نیز در دسته‌ی ساعت‌های مقاوم در برابر آب قرار می‌گیرند و دسته‌بندی جداگانه‌ای ندارند و شاید میزان مقاومت آن‌ها کمتر از ساعت‌های مقاوم در برابر آب معمول بوده و برای نمونه مقاومتی برابر ۱ بار یا ۱۰ متر داشته باشند.
نتیجه‌گیری
در این مقاله از بانی مگ، راهکارهایی را برای این پرسش ارائه دادیم که از کجا بفهمیم ساعت ضد آب است؟ همچنین با انواع ساعت ضد آب و میزان مقاومت آن‌ها در برابر نفوذ آب آشنا شدیم و درنهایت تفاوت ضد آب بودن و مقاوم بودن در برابر آب را توضیح دادیم. در پایان باید به چند نکته اشاره‌کنیم. نخست این‌که گسکت‌ها و واشرهای مقاوم کننده‌ی ساعت در برابر نفوذ آب، از جنس چرم و پلاستیک هستند و به‌مرورزمان و با برخورد با آب، دچار خوردگی و فرسودگی می‌شوند و خاصیت ضد آب بودن خود را از دست می‌دهند؛ پس اگر ضد آب بودن ساعت برای شما مهم است،
لازم است تا هرساله ساعت خود را به دست تعمیرکاران و متخصصین بسپارید تا آن را سرویس و در صورت نیاز، واشرهای آن را تعویض کنند. همچنین اگر بند ساعت شما نیز چرمی است، می‌تواند در تماس با آب مستعد پوسیدگی باشد و درصورتی‌که نمی‌خواهید آسیب ببیند، می‌توانید از ساعت‌های ضد آب با بند فلزی استفاده کنید. همچنین بهتر است تا جای ممکن، از ساعت خود، با هر میزان از مقاومت، زیر دوش و در حمام استفاده نکنید؛ چراکه مواد شوینده می‌توانند باعث خوردگی سریع‌تر واشرهای داخل ساعت شده و خاصیت ضد آب بودن آن را از بین ببرند.
