شما سیزدهمین روز فروردین را چگونه می‌گذارنید؟ از دیرباز اینگونه مرسوم بوده است که سیزدهمین روز فروردین هر سال را که هم زمان با پایان رسمی تعطیلات عید نوروز بوده است را ایرانیان به فضای سبز می‌روند و این روز را در طبیعت می‌گذرانند. رسمی دیرپا که هنوز هم از رسوم زیبای ایرانیان به شمار می‌آید. رفتن به همراه خانواده به دامان طبیعت و بهرمندی از آب و هوای خوش و خنکای بهار همواره می‌تواند تداوم یک سال خوب را برای مان به همراه داشته باشد. در این نوشتار قصد داریم تا ایده هایی برای سرگرمی در سیزده به در را با شما به اشتراک بگذاریم تا در کنار گذراندن لحظاتی خوش، هوای طبیعت را هم داشته باشیم، طبیعتی که از آن آیندگان است.

تاریخچه سیزده به در

اگر لغت نامه دهخدا را کمی جست و جو کنیم و به دنبال معنای تاریخی و ادبی سیزده به در بگردیم به این جملات بر می‌خوریم. “سیزده ” که به معنای روز سیزدهم است، “به ” به معنای سوی است و “در” به معنای صحرا و دشت است و در حالت کلی به معنای گذراندن زمانی در دامان و دل طبیعت معنا می‌شود. جالب اینجاست بدانید که ابوریحان بیرونی ریاضی دان برجسته ایرانی در کتاب “آثار الباقیه ” از خوش یمن بودن عدد سیزده یاد کرده است و در زمان ساسانیان نیز آنطور که در کتاب “جشن های کهن ایرانی” آمده است، آیین بزرگداشت سیزدهمین روز سال نو و بهار در دربار شاهان ساسانی برگزار می‌شد از رسوم زیبای سال نو این عید مبارک باستانی است که با فرهنگ ایران و ایرانی پیوندی ناگسستنی دارد. حتی در زمان شاهان قاجار نیز روز مبارک “سیزده به در” در اماکن عمومی جشن گرفته می‌شد. مهرداد بهار در کتابش با عنوان “از اسطوره تا تاریخ” به ذکر این موضوع پرداخته است.

آنچه در سیزده به در می‌گذشت

اگر در آیین های پیشنیان نگاهی بیاندازیم، سیزده به در با مسابقاتی نظیر اسب دوانی به یاد جنگ ایزد باران و دیو خشکسالی برگزار می شد و در حاشیه آن انواع بازی های ایرانی و رقص های گروهی نیز انجام می پذیرفت. اکنون اما از رسومات این روز زیبا تنها گره زدن سبزه های سفره هفت سین و پختن آش و سبزه به آب سپردن است که هچنان به قوت خود باقی مانده است.

بازی های ایرانی برای یک روز ایرانی

فرهنگ ایرانی ما ریشه در دل تاریخ دارد. تاریخی که سراسر پر از فراز و نشیب هایی است که با همه‌ی آن ها ایرنیان را در کنار یکدیگر پر قدرت نگه داشته است. روحیه کار تیمی از فرهنگ ایرانی ما می‌آید. بازی های قدیمی و سنتی، خرده فرهنگ هایی هستند که می‌توانند در کنار آنچه لحظاتی خوش را برای ما رقم می‌زنند به ما شجاعت به وقت خطر و صلابت به هنگام ظفر را بیاموزند. بازی هایی نظیر هفت سنگ و بازی زو یا کبدی می‌تواند به افزایش توانایی های فردی و گروهی کمک کند.

هفت سنگ، جذاب ترین بازی جمعی

در این بازی افراد به دو گروه برابر تقسیم می‌شوند و هر تیم یکی از اغضای خود را به عنوان سردسته معرفی می‌کنند. یک گروه در فاصله ای معین از هفت سنگ چیده شده قرار می‌گیرند و با توپ به سمت هفت سنگ پرتاب می‌کنند. گروه دوم نیز در پشت سنگ ها منتظر نتیجه گروه اول هستند تا اگر پرتاب گروه اول به سنگ ها برحورد نکرد جایشان را با آن ها عوض کنند و اگر توپ شان به هفت سنگ برخورد کرد و نظام آنها را تغییر داد و توپ را بردارند و با پاسکاری نفرات گروه دیگر را هدف قرار دهند. همینطور نفرات گروه اول در هر فرصتی که به دست می‌آورند باید به سراغ سنگ ها بروند تا آنها را مجدد روی یکدیگر بگذارند و یک امتیاز را از آن خود کنند، واضح است که برای انجام چنین کاری، یکی از افراد تیم باید خود را به خطر بیاندازد و یارش را در مقابل ضربات توپ پوشش دهد و اگر باز هم توپ به او برخورد کرد و از بازی اخراج شد، فرد دیگری از تیم کار نا تمام او را به اتمام می رساند ولی اگر دیگر بازیکنی باقی نمانده باشد، بازی تمام و در دور بعدی جا و نقش گروه ها تغییر می کند.

بازی زو، از مدرسه تا طبیعت

برای این بازی افراد به دو گروه مساوی تقسیم می شوند و هر دو گروه در جای مشخص خود قرار می‌گیرند و به این ترتیب بازی شروع می‌شود. یک نفر از بازیکنان گروه اول پشت خطی که دوگروه را از یکدیگر جدا می کند قرار می‌گیرد. بازیکن یک پایش را بلند می‌کند و روی یک پا می‌ایستد و با یک پا به زمین گروه مقابل وارد می‌شود. بازیکن سعی می‌کند تا به طرف بازیکنان گروه دوم برود، او به هر نفری که دست بزند او را می‌سوزاند و باید از بازی خارج شود و در مقابل بازیکنان گروه دوم باید از دسترسی او فرار کنند تا نتوانند به آن ها دست بزند. بازیکن گروه اول باید به همان حالت یک پا و قبل از خسته شدن و زمین خوردن پایش به سمت گروه خود برگردد ولی اگر قبل از بازگشت و گذشتن از خط میانی، پایش به زمین بخورد می سوزد و باید از بازی خارج شود.

سیزده به در و خوراکی هایش

عموما برای روز طبیعت و رفتم به دامان آن غذاهای خانگی همیشه در اولویت انتخاب هایمان قرار دارد. برای این روز و از سال ها پیش پختن آش رشته همیشه و همواره مرسوم بوده است. غذاهایی نظیر لوبیا پلو، ساندویچ الویه، کباب کوبیده و جوجه کباب همیشه از بهترین خوراکی هایی بوده‌اند که برای این روز می‌توان از آن ها نام برد. نکته مهم این است که برای روز طبیعت بهتر آن است تا به زیبایی و پاکی محیط پیرامون مان نیز احترام بگذاریم، تا آیندگان نیز بتوانند از زیبایی های طبیعت ایرانمان استفاده کنند.

این بار شما برای ما بنویسد

شما روز طبیعت به کجا می‌روید و از چه بازی ها و تفریحاتی استفاده می کنید؟