هنگامی که نگاه اجمالی به تاریخ نخستین مد و فشن و حتی تولید لباس میاندازید، متوجه میشوید که بیشتر تمرکز صنعت مد و فشن روی لباس زنانه است. اگرچه تنوع در رنگ و مدل لباسها در میان مردان و زنان روز به روز بیشتر میشود، اما افراد کمی از طراحان آن لباسهای زیبا خبر دارند. این طراحان مطرح و پیشرو چه کسانی بودند و چه تغییرات بزرگی در این صنعت مهم دنیا ایجاد کردهاند؟
همیشه لباس نمادی از فرهنگ، هنر، سیاست، اقتصاد و حتی تکنولوژی یک کشور بوده است. پشت این تغییرات بزرگ، افراد خلاق و باهوشی قرار داشتند که این تغییرات جامعه را شناخته و روی طراحی و تولید لباس به کار گرفتهاند.
در این میان زنان طراح نیز تاثیر بزرگی در تغییر لباسهای زنانه، مردانه و بچگانه داشته است. جالب است که بدانید برخی از آنان در زمان خود آن گونه که باید پذیرفته نشدند و پس از چند سال طراحیهایشان مورد توجه مردمان آن منطقه، کشور و سپس دنیا قرار گرفت. در این مقاله سعی داریم شما را با زنانی که دنیای مد و فشن را تغییر دادند، آشنا کنیم که شما هم این افرادی که معمولا ناشناس میمانند را بهتر بشناسید.
کوکو شنل موسس برند شنل
این روزها کمتر کسی نام شنل به گوشش نخورده است. شنل، این برند لوکس و گران قیمت که با طرحهایش بسیاری را شیفته و مجذوب خود میکند، زاده خانم کوکو شنل است. گابریل بونور شنل متولد ۱۹ اوت ۱۸۸۳ در فرانسه است که در زندگی هشتاد و هفت ساله خود شاهد بسیاری از اتفاقاتی از جمله جنگ جهانی اول، دوم و جنبش فمنیستی بوده است.
اگر این روزها خانمها میتوانند به سادگی مدلهای مختلفی از شلوار زنانه را به پا کنند و نیازی ندارند که پیراهنهای بلند و پفدار را در خانه ، محل کار و خرید به تن کنند، مدیون خانم گابریل بونور شنل، معروف به کوکو شنل هستند. کوکو شنل در دهه ۱۹۲۰ میلادی با الهام از لباسهای مردانه، مدلهای جذابی از شلوار زنانه را طراحی و تولید کرد.
ناگفته نماند که پوشیدن شلوار زنانه در آن زمان یکباره اتفاق نیفتاد و بسیاری از خانمها و حتی فرهنگهای گوناگون پوشیدن شلوار زنانه را یک اقدام ضد فرهنگی میدانستند. از این رو سالها شلوار زنانه را مدلها و بازیگران هالیوودی به پا میکردند و همین موضوع باعث شد که پوشیدن شلوار زنانه به مرور زمان در جامعه و زندگی روزمره عادی شود.
مدلین شرو بنیانگذار خانه مد در فرانسه
احتمالا نام مدلین شرو را کمتر از نام کوکو شنل شنیده باشید، چرا که خانه مد او در سال ۱۹۳۵ بسته شد. مادام لویی شرو متولد سال ۱۸۶۶ در فرانسه است. مادام شرو اولین بنیانگذار خانه مد و طراحی در فرانسه بود که در سال ۱۹۰۵ فعالیت خود را با حدود صد کارمند و خیاط آغاز کرد.
پیراهن و لباس شبهایی که مادام شرو طراحی میکرد، حتی در زمان جنگ جهانی اول و در بحبوحه سیاسی و اقتصادی سر زبانها بود و طرفداران بسیاری در فرانسه و حتی کشورهای دیگر داشت. در واقع مدلین شرو کسی بود که راه طراحی و مد را برای دیگر خانمهای طراح مطرح دنیا باز کرد. اکنون کارهای مادام مدلین شرو در موزه متروپولیتن نیویورک در معرض نمایش است.
از السا شیاپارلی به سالوادور دالی
السا شیاپارلی طراح ایتالیایی متولد سال ۱۸۹۰ است که مدل کت زنانه که این روزها در بازار غوغا به پا کرده، برگرفته از بخشی از طراحیهای او میباشد. السا شیاپارلی همچون کوکو شنل، در میان دو جنگ بزرگ جهانی کار خود را ادامه داد و توانست در هالیوود و میان افراد مشهوری همچون سالوادور دالی، نقاش سورئالیست اسپانیایی و ژان کوکتو فیلمساز و کارگردان بهنام فرانسوی اعتبار قابل توجهی کسب کند و در طراحی پارچههای خود از آنها کمک بگیرد.
طراحی لباس السا شیاپارلی نه تنها در لباسهای جذاب و معمول، بلکه در طراحی لباسهای انتزاعی و آوانگارد نیز چشمگیر است. همین طراحیهای عجیب و تازه او باعث شد که السا شیاپارلی را بیشتر در کنار سالوادور دالی بشناسند.
هالیوود در دستان والنتینا
والنتینا ( با نام کامل Valentina Nicholaevna Sanina Schlee) متولد سال ۱۸۹۹ در روسیه است. او در بین سالهای ۱۹۲۸ تا اواخر سال ۱۹۵۰ میلادی در میان طراحان مد و فشن، از اعتباری بالایی برخوردار بود. به طوری که بیشتر بازیگران هالیوودی طراحی لباس فرش قرمز خود را به او میسپردند، چرا که از طراحی و کار او اطمینان داشتند و میدانستند در لباسهایی که او طراحی میکند، توجه بسیاری را به خود جلب میکنند.
در دورانی که معمولا خانمهای طراح لباس را با نام خانوادگی می شناختند، والنتینا جزء معدود طراحان مد و فشنی بود که او را با نام کوچک یاد میکردند. او در سال ۱۹۲۸ خانه مد و فشن خود را راه اندازی کرد و پیراهنهایی که او طراحی و تولید کرده، همچنان جزء لباسهایی است که طراحان تازه کار از آن ایده و الهام میگیرند.
میوچا پرادا، قدرتی در دنیای فشن و اقتصاد
اگر کمی از تاریخ فشن کلاسیک دور شویم، زنی با استدلال و قدرتمندی را مشاهده میکنیم که نه تنها در دنیای مد و فشن، بلکه در دنیای اقتصاد نیز میدرخشد و زبانزد همه است. میوچا پرادا زاده کشور ایتالیا در سال ۱۹۴۹ است که در این چند دهه اخیر، تاثیر بسزایی در صنعت مد و فشن داشته است.
او در خانوادهای بزرگ شد که به رشد کسب و کار اهمیت بسیاری قائل بودند، اما میوچا پرادا مسیر خود را از خانوادهاش جدا کرد و در سال ۱۹۸۵ با طراحی کیف و کوله پشتیهای نایلونی شهرت و آوازه مهمی در این راه کسب کرد.
میوچا پرادا در سال ۱۹۹۳، برند میو میو را تاسیس کرد و میلیونها دلار با طراحیهای خود به دست آورد. با این حال فشن تنها کار تخصصی او نیست. چرا که در سال ۲۰۰۲ گالری هنری خود را نیز افتتاح کرد. از این رو میتوان به این نکته اشاره کرد که میوچا پرادا مسیر خود را از خانوادهاش کاملا جدا نکرده و با کمک هوش و دانش اقتصادی که از خانوادهاش بهدست آورده و هوش هنری خود، به موفقیت چشمگیری دست یافته است.
کلر مک کاردل طراح لباس حاضری
بسیاری از خانمها در دهههای گذشته باید پیش خیاط و طراح میرفتند تا لباس مورد نظرشان پس از مدتی دوخته شود. کلر مک کاردل طراح آمریکایی متولد سال ۱۹۰۵، در همان عمر نسبتا کوتاه ۵۳ ساله خود، تغییرات مهمی در صنعت مد و فشن ایجاد کرد.
مک کاردل جزء اولین کسانی بود که صنعت لباس حاضری را رواج داد و دیگر نیازی نبود که فردی برای دوخت لباسش مدتها صبر کند. با این حال این تنها کار مهم این زن آمریکایی نبود. در واقع میتوان گفت لباسهای کژوال امروزی الهامی از طراحی لباسهای راحتی او است.
طراحی لباس ورزشی و طراحی لباس با پارچه جین بخش دیگری از خلاقیت او در صنعت مد و فشن بود. اقدامات او باعث شد که رئیس جمهور وقت آمریکا، هری تورمن او را به عنوان زن موفق سال در جوایز ملی مطبوعات آمریکا معرفی کند و از آن پس مک کاردل را به عنوان اولین زن طراح لباس آمریکایی میشناسند.
سونیا رایکیل بانوی مشکی پوش
سونیا رایکیل متولد سال ۱۹۳۰ در فرانسه است که احتمالا هرگز تصور نمیکرد بتواند روزی صاحب سبک در صنعت مد و فشن بشود. رایکیل در سال ۱۹۶۲، زمانی که فرزندش را باردار بود، فکر طراحی و بافت یک پلیور در سرش افتاد.
ایده رایکیل از همان ایدههایی بود که بسیاری از ما آن را نادیده میگیریم و پس از مدتی فراموش میکنیم، اما رایکیل آن را باور کرد. به همین خاطر طراحی پیلورهای او در دنیا زبانزد شد. در این میان حمایت بازیگران هالیوودی از جمله آدری هپبورن، نیز بیتاثیر نبود.
سونیا رایکیل سبک و طرحهای متنوعی از لباس مردانه و زنانه معرفی کرد و تا به امروز موفقیتهای بسیاری را کسب کرده است. یکی از استایلهای مورد علاقه سونیا رایکیل، لباسهای سر تا پا مشکی است که از او به عنوان بانوی مشکی پوش نیز یاد میکنند.
بتسی جانسون، پیشرو استایل خیابانی
اگر به مد و فشن علاقه دارید، احتمالا این روزها اسم استایل خیابانی به گوشتان خورده است. اما چه کسی پیشرو این سبک عجیب در دنیا بوده است؟ بتسی جانسون متولد سال ۱۹۴۲ در آمریکا، در دوران جوانی خود، یعنی در دهه ۶۰ و ۷۰ میلادی، لباسهایی با طرحهای عجیبی وارد صنعت مد و فشن کرد که این روزها این مدل لباسها را در گروه استایل خیابانی قرار میدهند.
در دهه ۶۰ و ۷۰ اتفاقات جالبی برای صنعت مد و فشن افتاد. برخی از خانمها و آقایان سنتی ترجیح میدادند لباسهای رسمی در رنگهای خنثی و تیره به تن کنند. اما با ورود گروههای مختلف و جوان پسند موسیقی، تغییرات اساسی در مدل لباس جوانان ایجاد شد.
بتسی جانسون با ایجاد طرحهای شلوغ و با استفاده از رنگهای متنوع و سنتشکن، لباسهای جوان پسند و عجیبی را به بازار وارد کرد. بسیاری از طراحان فرش قرمز مت گالا و کت واکها، از طرح لباسهای بتسی جانسون ایده میگیرند.