طراحی لباس در سینما از اهمیت بسیاری برخوردار است، چرا که بیش از نیمی از روایت فیلم را برعهده دارد و باید به تنهایی معرف شخصیت، خصوصیات اخلاقی، فرهنگ، تاریخ و حتی داستان باشد. صنعت سینمای هالیوود از ابتدا نه تنها تلاش برای طراحی لباس‌های منحصربه‌فرد داشت، بلکه در صنعت مد و فشن نیز تأثیرگذار بوده است.

در واقع می‌توان گفت که صنعت مد و فشن به تنهایی نمی‌توانست جایگاه ویژه‌ای در زندگی افراد جامعه پیدا کند و بخش بزرگی از موفقیت خود را مدیون سینما است. بنابراین در این مقاله قصد داریم بهترین و خاطره‌انگیزترین طراحی لباس در سینمای هالیوود را معرفی کنیم تا بیشتر با تأثیر هالیوود در صنعت مد و فشن و زندگی افراد آشنا شوید.

۱٫ فیلم آلیس در آن‌سوی آینه

فیلم سینمایی آلیس در آن‌سوی آینه (Alice through the looking glass) که در ادامه فیلم آلیس در سرزمین عجایب در سال ۲۰۱۶ ساخته شد، دیگر خبری از آن دختر پریشان حال و مردد نبود. در واقع فیلم آلیس در آن‌سوی آینه داستان دختر قهرمان و شجاعی است که باز هم به کشف دنیای عجایبش می‌پردازد.

با این حال نه تنها آلیس، بلکه تمام شخصیت‌های فیلم لباس‌هایی بر اساس روایت فردی به تن دارند. برای مثال ملکه سفید، پیراهنی سفید مزین با کریستال بر تن دارد که نماد پاکی و مهربانی است. ملکه سرخ لباس مشکی و قرمزی به بر تن دارد که اگرچه شبیه به مدل لباس سلطنتی است، اما طراحی شلخته و ناهمگون آن نماد شکست و افول است.

اما طراحی‌های لباس آلیس با تمام شخصیت‌های فیلم متفاوت است. آلیس که در فیلم اول پیراهن‌ زنانه حریر به تن داشت، این بار لباس‌هایی شبیه به دریانوردان با طراحی پارچه‌های شرقی و لباس مردانه اشرافی به تن داشت که نماد قدرت آلیس و مستقل شدن او بود.

در واقع طراحی لباس آلیس در آن‌سوی آینه، نه تنها تغییر شخصیت آلیس، بلکه روایت فیلم را به خوبی نشان می‌داد، گویی لباس‌هایش نیز روایت‌های ماجراجویانه‌ای در تار و پود خود به همراه دارند و این مسئله به شکل‌گیری شخصیت آلیس نیز کمک می‌کرد.

۲٫ فیلم نیمه‌شب در پاریس

طراحی لباس فیلم سینمایی نیمه‌شب در پاریس (midnight in Paris) کاملاً هوشمندانه است، چرا که بر اساس شخصیت، قصه، طبقات اجتماعی و تاریخ طراحی شده‌ است. تمرکز اصلی این فیلم در دو زمان حال و دهه ۲۰ و ۳۰ میلادی در پاریس است.

به نظر می‌رسد همیشه وودی آلن، کارگردان آمریکایی فیلم نیمه‌شب در پاریس، شیطنت‌هایی می‌کند و شخصیت خود را با لباس‌های مورد علاقه‌اش یعنی کت قهوه‌ای، شلوار کرم و کروات قرمز  استایل کژوال دهه ۷۰ و ۸۰ میلادی وارد روایت می‌کند و در قالب امروزی و جوان‌‌تر در فیلم‌هایش حضور می‌یابد.

بازیگران زمان حال که لباس‌های امروزی طبقه ثروتمند به تن دارند، پیراهن‌هایی ساده و کژوال به تن می‌کنند که نماد توجه به مد و فشن روز است. در زمان گذشته که به پاریس دهه ۲۰ تا ۳۰ میلادی بازمی‌گردیم، در طراحی مدل لباس زنانه و مردانه تغییرات اساسی ایجاد شده و لباس‌ها دیگر رنگ و بوی طراحی ویکتوریایی ندارند و به نظر می‌رسد تلاش‌های کوکو شنل نیز در طراحی لباس‌های مدرن همراه با زیورآلات و اکسسوری مو تأثیر بسزایی داشته است.

همچنین مدل کت و شلوار مردانه در فیلم نیمه‌شب در پاریس نشان از تغییر لباس از یک دوره تاریخی را می‌دهد که حضور روشنفکرانی همچون سالوادور دالی و ارنست همینگوی در فیلم، انتخاب هوشمندانه‌ای برای ارائه نمونه در طراحی لباس‌های مدرن دهه ۲۰ و ۳۰ میلادی بود.

۳٫ فیلم صبحانه در تیفانی

فیلم صبحانه در تیفانی (breakfast at tiffany) اگرچه در سال ۱۹۶۱ میلادی ساخته شده است، اما تمام تاریخ دهه ۵۰ میلادی را به دنبال خود دارد. در دهه ۵۰ میلادی که مردم پس از دو جنگ جهانی پی‌در‌پی نفسی تازه می‌کردند، حضور طبقه بورژوا، سینما و تلویزیون نقش مهی در طراحی لباس زنانه و مردانه داشت که در این فیلم با بازی آدری هپبورن به‌وضوح شاهد این مسئله هستیم.

اگرچه این فیلم کمی طبقه اشراف آن دوره را به سخره گرفته است، اما انتخاب و طراحی لباس‌ها کاملاً هوشمندانه بوده، به‌طوری ‌که لباس‌های آدری هپبورن در آن فیلم، همچنان مورد توجه طراحان لباس و خانم‌ها قرار دارد.

در فیلم صبحانه در تیفانی زنی مرموز و کاملاً مدرنی را مشاهده می‌کنیم که شیفته جواهرات و لباس‌های فاخر و گران‌قیمت است. در واقع انتخاب لباس‌ها نه تنها وابسته به شخصیت روایت فیلم است، بلکه اشاره‌ای به تأثیر طبقه اشراف، نفوذ تلویزیون و افراد مشهور آن دوره و بی‌هویتی افراد در جامعه مدرن دارد.

پیراهن و لباس شب زنانه، عینک آفتابی گربه‌ای، گردنبند مروارید، کفش پاشنه بلند جذاب و کت و شلوار مردانه مدرن و… نقش مهمی در روایت فیلم دارند که طراح لباس فیلم صبحانه در تیفانی موفق شد تأثیر مهمی در فیلم‌های دیگر و طراحی لباس‌های سال‌های آینده بگذارد.

۴٫ فیلم از نفس افتاده

طراحی لباس فیلم از نفس افتاده (breathless) محصول سال ۱۹۶۰ میلادی نه‌تنها یک روایت را می‌سازد، بلکه کمک بسزایی در تولد یک سلبریتی نوظهور به نام جین سیبرگ دارد. جین سیبرگ بازیگر آمریکایی که به زبان فرانسه نیز تسلط داشت، یک زن مدرن در دهه ۵۰ و ۶۰ میلادی بود که نه تنها لباس، بلکه مدل موی کوتاهش توجه بسیاری از جوانان آن دوره را به خود جلب کرد.

در واقع جین سیبرگ در فیلم از نفس افتاده استایلی شبیه به استایل خود با پیراهن‌های کوتاه نخی و تیشرت زنانه راه‌راه و شلوار جین داشت. فیلم از نفس افتاده تأثیر مهمی در استایل کژوال آن دوره داشت و باعث شد بسیاری از جوانان از مدل لباس زنانه و مردانه مجلسی آن دوره کمی دور شوند و به پوشیدن لباس‌های کژوال و راحت روی آورند و با استایل خود، شخصیتی مدرن نیز بسازند.

۵٫ فیلم خارش هفت ساله

فیلم خارش هفت ساله (The Seven Year Itch) با بازی مرلین مونرو، یکی از فیلم‌های تأثیرگذار در صنعت مد و فشن بود که اکنون نیز مدل لباس مرلین مونرو در این فیلم، طرفداران بسیاری به‌همراه دارد و جزء الگوهای طراحی مدل پیراهن مجلسی زنانه جذاب محسوب می‌شود.

در واقع ۶۶ سال گذشته، یعنی زمانی که مرلین مونرو در درب ورودی مترو نیویورک با آن پیراهن سفید زنانه چین‌دار ایستاده بود، احتمالاً نمی‌دانست که به یکی از الگوهای مد و استایل با آن ژست دلربا تبدیل خواهد شد. جالب است بدانید که این صحنه از فیلم در ساعت ۱ شب با حضور هزاران طرفدار و عکاس، فیلم‌برداری شد.

پیراهن سفید زنانه، پیراهن خال‌خالی، پیراهن‌ ساتن کمردار و… به‌گونه‌ای برای فیلم خارش هفت ساله طراحی شده بودند که در تن مرلین مونرو و شخصیت بورژوای فیلم، هویت تازه‌ای پیدا کنند. ناگفته نماند که پیراهن زنانه سفید مرلین مونرو در سال ۲۰۱۱ به ارزش ۴٫۶ میلیون دلار فروخته شد.

۶٫ فیلم رشته خیال

فیلم رشته خیال (phantom thread) که آخرین بازی دنیل دی-لوئیس است، داستان طراح لباسی در دهه ۵۰ میلادی است که با طراحی‌های خود خیال را با واقعیت پیوند می‌زند. این فیلم که جایزه بهترین طراحی لباس اسکار سال ۲۰۱۷ را از آن خود کرد، هویتی تازه به مدل پیراهن مجلسی زنانه بخشید.

عموم مدل پیراهن زنانه و کت و شلوار مجلسی مردانه‌ای که برای این فیلم طراحی شده‌‌اند، ادغامی از پیراهن‌های ویکتوریایی، سلطنتی و لباس‌های مدرن هستند. در واقع نکته قابل توجه لباس‌های فیلم رشته خیال، عدم وجود هویت دقیق تاریخی برای لباس‌ها است.

جالب است بدانید که پس از اکران این فیلم، بسیاری از طراحان لباس مراسم اسکار از مدل لباس مردانه و زنانه فیلم رشته خیال الهام گرفتند و پس از آن طراحی هر یک از لباس‌‌های فاخر و رسمی مورد ستایش منتقدان قرار گرفت.

۷٫ فیلم گتسبی بزرگ

فیلم گتسبی بزرگ (the great Gatsby) پر از نور و رنگ است و راهنمای مناسبی برای تاریخ طراحی لباس‌های دهه ۲۰ میلادی محسوب می‌شود. اگرچه در آغاز دهه ۲۰ میلادی تنها ۲ سال از پایان جنگ جهانی اول می‌گذشت، اما دهه ۲۰ میلادی را می‌توان عصر جدیدی برای صنعت مد و فشن، به‌خصوص برای لباس زنانه مجلسی و طراحی مدرن یاد کرد. چرا که در این دهه پیراهن‌های ویکتوریایی از میان رفت و آزادی قابل توجهی در پوشش و طراحی لباس زنانه و مردانه به‌وجود آمد.

طراحان فیلم گتسبی بزرگ تمام تلاش خود را کرده‌اند تا شکوه دهه ۲۰ میلادی را در نگاه تماشاگران به رخ بکشند. پیراهن‌ پف‌دار؛ راسته و ریش‌ریش زنانه، استفاده از اکسسوری‌هایی همچون پَر، سربند و جواهرات در آرایش مو تنها بخشی از شکوه آن دوره از تاریخ بوده است.

کت مردانه بلند به همراه کلاه کَپ فِلَت و پلیور مردانه از استایل روزانه آقایان به شمار می‌آمد. همچنین آقایان در مراسم‌های رسمی کت تاکسیدو با یقه ساتن، کلاه تاپ کلاسیک و یک عصا استایل خود را کامل می‌کردند که این مسئله نیز با ظرافت چشمگیری در فیلم گتسبی بزرگ در نظر گرفته شده بود. از دیگر اکسسوری‌های مورد توجه در آن زمان، ساعت مردانه جیبی طلا بود که آقایانی که سطح اجتماعی بالاتر داشتند، با یک بند طلا در جیب کت خود قرار می‌داند.

این فیلم اگرچه استایل جدیدی به صنعت مد و فشن وارد نکرد، اما همچون یک کتاب تاریخی برای معرفی طراحی لباس زنانه و مردانه دهه ۲۰ میلادی است که به نظر می‌رسد موفقیت بزرگی کسب نموده و در گروه فیلم‌های مرجع تاریخی قرار دارد.